
تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 510 |
تعداد مقالات | 4,413 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,295,365 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,288,310 |
مطالعة انتقادی دیدگاه نصر حامد ابو زید در باب ماهیت وحی | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
شناسنامه علمی شماره، دوره 10، شماره 1، اردیبهشت 1391، صفحه 99-124 اصل مقاله (268.18 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/prr.2012.1057 | ||
نویسنده | ||
میثم توکلی بینا | ||
دانش اموخته دکتری فلسفه دین و مسائل جدید کلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
نصر حامد ابو زید، متفکّر مصری، در کتابهایی که در زمان اقامتش در مصر نوشت، کوشید با اتّکا به نظریة خیال در صوفیه، تبیینی طبیعی و غیرمتافیزیکی از وحی ارائه کند؛ چه آنکه او از تبیینهای فراطبیعی نسبت به امور دینی پرهیز داشت. بدین منظور، او از مقایسة نبوّت و کهانت بهره برد، تا آن را از جهت فرهنگی مقبول و آشنا معرفی نماید. چنین نگرشی به ماهیت وحی، با اشکالاتی مواجه است. نخست آنکه از جهت فرهنگی، بررسی ابو زید در مورد کهانت و شیوع فرهنگی آن کافی نیست، و به همان اندازه در تبیین نیز دچار دشواری است. دوم آنکه خرافههای فرهنگی، مانند کهانت، نمیتواند توجیه مناسبی برای وحی ارائه کند. و دست آخر اینکه مدّعای او، با شواهد دروندینی یعنی آیاتی از قرآن سازگار نیست. از سوی دیگر، تبیین ماهوی او نیز مقصود او را بیان نمیکند و مسئلة خیال و رؤیا فرافکنی مسئلة تبیین است. همچنین اگر تقریری حداکثری از نظر صوفیه صورت گیرد، با وحی زبانی ـ که دیدگاهی رایج است ـ سازگار نخواهد بود؛ چنانکه با مبانی معرفتشناختی ابو زید نیز سازگاری ندارد؛ زیرا معرفتشناسی صوفیه چیزی جز وجودشناسی ایشان نیست، و در روشهای پدیدارمحور نمیتوان چنین تبیینی را پذیرفت. | ||
کلیدواژهها | ||
وحی؛ خیال؛ نبوّت؛ تبیین؛ نصر حامد ابو زید | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Critical Study on Nasr Hamid Abu Zaid's Theory about the Nature of Revelation | ||
نویسندگان [English] | ||
Meisam Tavakoli Bina | ||
PhD of Philosophy of Religion and New Theological Problems, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The Egyptian scholar, Nasr Hamid Abu Zayd with a history of Sufism studies, especially Ibn Arabic studies in his doctoral thesis, and with consideration the accepted conception about propositional revelation tried to provide a naturalistic and nonmetaphysical explanation of revelation –since he was avoiding metaphysical explanation of religious concepts- relying on the theory of imagination in sufiyyah. Such an approach to the nature of revelation is faced with problems. 1. From the cultural point of view, Abu Zayd's studies of kihanah and its cultural prevalence is not enough and so its explanation by him involves difficulties. 2. Cultural superstitions like kihanah cannot provide good explanation for revelation and prophecy. 3. His explanation is not compatible with inner religious evidences such as those verses that warn revelation comparison with those cultural phenomena. Providing an extreme exposition of Sufism's theory about revelation Abu Zayd's theory will not be in coherence with the accepted theory of revelation which regards it propositional and also it is in contrast with his epistemic view borrowed from continental philosophy. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
revelation, imagination, prophecy, explanation, Abu Zaid | ||
مراجع | ||
قرآن مجید ابن خلدون (1966)، المقدمة، القاهرة: کتاب التحریر. أبو زید، نصر حامد (1387)، معنای متن، ترجمة مرتضی کریمینیا، تهران: طرح نو. همو (2006)، النص و السلطة و الحقیقة؛ ارادة المعرفة و ارادة الهیمنة، بیروت: المرکز الثقافی العربی، الطبعة الخامسة. همو (2007)، فلسفة التأویل؛ دراسة فی تأویل القرآن عند محیی الدین بن عربی، بیروت: المرکز الثقافی العربی، الطبعة السادسة. همو (2008)، مفهوم النص، بیروت: المرکز الثقافی العربی. الاتاسی، محمدعلی (1383)، «قرآن و فرهنگ زمانه»، خردنامة همشهری، ش20. کرمی، محمدتقی (1376)، «مفهوم وحی»، نقد و نظر، ش 12. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,875 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,778 |